Xử phạt nghiêm sai phạm, nâng cao sức đề kháng trước thông tin xấu độc

(Thanhuytphcm.vn) – Tiếp tục chương trình kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa  XV, sáng 4/11, Quốc hội đã chất vấn Bộ trưởng Bộ Thông tin-Truyền thông (TT-TT) Nguyễn Mạnh Hùng.

Đặt trọng tâm phát triển các nền tảng số

Chất vấn của các ĐBQH tập trung vào nội dung: việc ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý nhà nước, xây dựng Chính phủ số, chính quyền số; việc quản lý các thuê bao, đầu số của các nhà mạng; công tác kiểm tra, quản lý các trang mạng, trang thông tin điện tử và các nền tảng trực tuyến khác. Việc xử lý các cá nhân, tổ chức có hành vi đăng tải thông tin xuyên tạc, sai sự thật trên các trang thông tin điện tử, thu thập, mua bán trái phép dữ liệu thông tin cá nhân…

ĐB Lý Văn Huấn (Thái Nguyên) chất vấn về giải pháp để thúc đẩy xây dựng nền tảng số, đẩy nhanh tiến trình chuyển đổi số tại Việt Nam. Trả lời, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nêu rõ, Chính phủ đã xác định nền tảng số là giải pháp đột phá của chuyển đổi số Việt Nam. Nền tảng số trên không gian mạng cũng giống như hạ tầng trong thế giới thực. Nếu như chúng ta không làm chủ các nền tảng số Việt Nam, người dân Việt Nam sinh sống, làm ăn, vui chơi, giải trí trên các nền tảng số nước ngoài thì khi đó dữ liệu bị thu thập. Mà dữ liệu số thì được gọi là tài nguyên. Bộ TT-TT đặt trọng tâm phát triển các nền tảng. Theo đó, năm 2022 đã xây dựng xong và hoạt động khai thác 52 nền tảng số Việt Nam. Trong năm 2022 này đã có 500 triệu người dùng Việt Nam cài đặt các nền tảng số Việt Nam và chiếm 30% tổng số cài đặt của người Việt Nam, con số này đang tăng lên.

Về kết nối cơ sở dữ liệu, Bộ trưởng thông tin hiện nay có 8 cơ sở dữ liệu, 5 cơ ở dữ liệu quốc gia, 3 cơ ở dữ liệu chuyên ngành hiện đang kết nối hiệu quả. Mỗi một ngày có khoảng 2 triệu giao dịch kết nối trung ương, địa phương và bộ ngành với nhau. Thời gian tới, Bộ TT-TT sẽ tiếp tục xử lý vấn đề này thúc đẩy và đảm bảo kết nối.

Về giải pháp đột phá cho chuyển đổi số, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nêu rõ “có việc thì sẽ có người, có việc khó thì sẽ có người giỏi, có việc vĩ đại thì sẽ có người vĩ đại”. Người ở đây được hiểu là cả người và doanh nghiệp. Việt Nam đã công bố các bài toán chuyển đổi số quốc gia. Bộ đã có trang web công bố các bài toán chuyển đổi số Việt Nam cần lời giải và mỗi năm tổ chức công bố, đánh giá, trao thưởng (việc này đã thực hiện được 2 năm). Vấn đề chảy máu chất xám nhân tài công nghệ thông tin cũng là vấn đề được Bộ TT-TT quan tâm bởi nhân tài là yếu tố quyết định trong việc làm chủ khoa học công nghệ, ứng dụng khoa học công nghệ…

Quyết liệt ngăn chặn thông tin xấu độc trên mạng

ĐB Lê Thị Song An (Long An) chất vấn gần đây tình hình tội phạm công nghệ cao, lừa đảo chiếm đoạt tài khoản, giả mạo tin nhắn các ngân hàng qua mạng có chiều hướng gia tăng diễn biến phức tạp và thủ đoạn ngày càng tinh vi hơn.

Trả lời, Bộ trưởng Bộ TT-TT Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, đây là vấn đề nan giải không chỉ với Việt Nam, mà ở nhiều nước trên thế giới. Thời gian vừa qua, Bộ TT-TT đã hoàn thiện văn bản quy phạm pháp luật để định nghĩa rõ các hành vi, quy định rõ quy trình xử lý hành chính, mức phạt để lực lượng công an xử lý về lừa đảo qua mạng. Để xử lý một cách căn bản, Bộ TT-TT đã công khai các đầu số điện thoại để tiếp nhận phản ánh của người dân về vi phạm. Bộ cũng tiến hành ứng dụng công nghệ thông tin để rà quét, ngăn chặn các trang web có dấu hiệu lừa đảo; tập trung xử lý sim rác, xóa khỏi hệ thống những số thuê bao không có thông tin đầy đủ, hoặc thông tin không chính xác, đối soát thông tin qua cơ sở dữ liệu dân cư quốc gia.

ĐB Lê Thị Song An (Long An), ĐB Đỗ Chí Nghĩa (Phú Yên) đều chất vấn về công tác quản lý nhà nước trên mặt trận phòng, chống tin giả, thông tin xấu độc trên mạng gây hoang mang trong xã hội, ảnh hưởng đến sự ổn định kinh tế, an ninh trật tự, quyền lợi và lợi ích của những tổ chức, cá nhân.

Theo Bộ trưởng, trên không gian số, tin giả lan truyền rất nhanh, rất rộng. Hiện nay, cơ quan có thẩm quyền đã ban hành các Nghị định quy định rõ các hành vi, trách nhiệm của các bên liên quan; hạ thời gian mà các nhà mạng phải hạ thông tin sai sự thật, xấu độc từ 48 giờ xuống còn 24 giờ. Về mức phạt đưa thông tin, hiện nay chúng ta tăng lên 3 lần, tuy nhiên so với các nước trên thế giới mức phạt của chúng ta chỉ bằng 1/10. Bộ TT-TT sẽ tham mưu cho Chính phủ xem xét cân nhắc đưa mức xử phạt lên mức răn đe. “Việc ngăn chặn thông tin xấu độc thực sự là công việc khó khăn, giải pháp căn bản là cần có sự vào cuộc tích cực, chủ động của mọi bộ, ngành, các tổ chức, các gia đình. Khi toàn bộ xã hội vào cuộc thì mới giải quyết được căn cơ vấn đề này trên không gian mạng.” – Bộ trưởng nói.

Không hài lòng với câu trả lời, ĐB Đỗ Chí Nghĩa bấm biển tranh luận cho rằng, trên mạng sẽ khác ở ngoài đời về quản lý theo lãnh thổ, địa giới hành chính. Vì vậy, nếu chúng ta chỉ dùng biện pháp ngăn chặn thông tin và xử lý những tài khoản có vi phạm thì chẳng khác gì khi thực hiện phòng Covid-19 mới đeo khẩu trang, cách ly, phong tỏa… ĐB Đỗ Chí Nghĩa cho rằng, giải pháp căn cơ nhất là cần nâng cao “vaccine đề kháng” với các thông tin xấu độc, cần cho công chúng có thể đọc được nhiều thông tin đa chiều, thông tin phản biện, nhiều thông tin tích cực. “Nhưng thông tin tích cực cũng phải mang tính thuyết phục cao, phải khuyến khích các tờ báo đi thẳng vào vấn đề nóng với một thái độ trách nhiệm, không né tránh và không phải chỉ khen một chiều mới hay. Bởi vì thực tế nếu thuốc bổ uống nhiều cũng có thể gây ngộ độc. Quan trọng nhất là phải không uống thuốc độc ngay từ đầu. Nếu để độc hại ngấm vào rồi uống giải độc thì chúng ta chắc chắn mãi mãi sẽ phải chạy theo, rất vất vả.” – ĐB tranh luận.

Nhất trí với quan điểm của ĐB Đỗ Chí Nghĩa về nâng cao sức đề kháng trước thông tin xấu độc, Bộ trưởng Bộ TT-TT nêu quan điểm: cơ quan, tổ chức, cá nhân nào quản lý lĩnh vực này trong không gian thực, thì cũng quản lý trên không gian mạng. Bộ TT-TT hiện đang đề xuất với Bộ Giáo dục và Đào tạo đưa nội dung đào tạo kỹ năng số cho học sinh, đồng thời cũng tạo lập nền tảng online để học tập, xây dựng kỹ năng cơ bản để học tập, làm việc, sử dụng không gian số. Đây cũng là các bước thực hiện để nâng cao sức đề kháng trước thông tin xấu độc. Bộ trưởng cũng nêu rõ, cần sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, các cấp, các ngành và mọi người dân trong việc làm sạch không gian mạng, nâng cao sức đề kháng trước vấn nạn tin giả, thông tin xấu độc…

Trung Kiên

NGUỒN: THANHUYTPHCM.VN